Goðaland

Frá Básum að Hrunaá

 

Hrunaá er austan við Goðaland. Áin er mikið er ólíkindatól. Hún er miklu vatnsmeiri en Krossá og í vætutíð getur hún hlaupið fram og rutt frá sér öllu sem á vegi hennar verður. Það gerði hún árið 2008 og eyðilagði brúna og ekki nóg með það, tók af veginn því sem næst frá brúarstæðinu og niður að Strákagili.

 

Hrunaá er mun vatnsmeiri en Krossá og er oftast óvæð. Handan árinnar eru engir vegir og ekki ætlast til að ekið sé yfir þó það hafi stöku sinnum verið gert. Umferð bíla að Hrunaárbrú var yfirleitt ekki mikil, helst að fólk hafi ekið að bílastæðinu við göngubrúna og lagt þar bílum sínum og fari í gönguferðir um Tungur.  Vegurinn þjónaði einnig hlutverki gönguleiðar enda eru Krossáraurar því sem næst rennisléttir, aðeins óveruleg hækkun inn eftir að þeim stað þar sem brúin var. 

 

Gangan hefst við Básaskála og eina fyrirstaðan er Strákagilslækurinn. Oft er meira vatn í honum en svo að unnt sé að stikla hann og er því vissara að stefna á göngubrúna yfir Strákagilslækinn sem er skammt frá mynni gilsins. Síðar er veginum fylgt niður með læknum austan megin uns komið er að vegslóðanum sem liggur inn að Hrunaárbrú. Honum er fylgt framhjá Þvergili og þar er lítill lækur sem auðvelt er að stikla. 

 

Handan Hrunaár eru Tungur en fyrir ofan bakka árinnar eru brattar hlíðar og heita þar Gathillur, líklega vegna þess að þar eru klettar með götum í gegn. Austan megin, undir Foldum, fyrir ofan Hrunaá, eru einnig brattar hlíðar og þar heita Hestagötur án þess þó að þar séu nokkrar götur, nema ef til vill stöku kindagötur.

Svona eru örnefnin ótrúleg í augum nútímamannsins. Þess ber þó að geta að landið er í stöðugri mótun og veit enginn hvort þarna hafi forðum verið götur sem nú eru löngu horfnar og ekkert nema nafnið til vitnis. Einnig ber að hafa í huga að örnefni geta tekið breytingum á löngu ferðalagi milli kynslóða. Þess vegna gætu Hestagötur áður hafa heitið Heiðargötur með vísan til Gathillna.

 

Hitt vita þó margir að þarna fyrir ofan eru skemmtilega gönguleiðir, sumar eru dálítið brattar, en flestum vel færar, sjá nánar kaflann „Hestagötur og Foldir“.